STRUKTURALIZM

• K. Sośnicki.

• Do programów treści trzeba włączać najważniejsze, stanowiące trwały dorobek danej nauki, nawiązujące i do jej historycznych źródeł, i do najnowszych osiągnięć.

• Należy budować programy odzwierciedlające system wiedzy poszczególnych dyscyplin i całokształtu nauk.

• Programy powinny umożliwić uczniom poznanie nie tylko „rzeczywistości teoretycznej” (obrazu świata rozdzielonego pomiędzy poszczególne nauki) lecz „rzeczywistości realnej” (tego co integruje ten rozdzielony obraz”.

• Pomocne uwzględnianie zasad: strukturalności, nowoczesności, życiowości, kultury logicznej, łączenia teorii z praktyką.

• Postulat, by treść przedmiotu nauczania dzielić na elementy podstawowe o trwałej wartości naukowej i kształcącej oraz na elementy wtórne.

• Zalecanie dla wyższych klas, aby nie rezygnować z systematycznego układu treści kształcenia.

EGZEMPLARYZM

• M. Wagenschein, H. Scheuerl.

• Konieczna jest redukcja materiału nauczania przewidzianego w dotychczasowych programach dla różnych typów szkół.

• Koncepcja tzw. nauczania paradygmatycznego:
  - materiał nauczania należy układać w programy nauczania nie w sposób systematyczny (jak obecnie), ale „ogniskowy”, wzorcowy.
  - uczeń powinien poznawać tyle, ile jest mu bezwzględni potrzebne
  - porządek chronologiczny nie musi być rygorystycznie przestrzegany
  - nauczyciel powinien mieć swobodę wyboru określonych tematów spośród wielu innych, zawartych w programie

• Zasada egzemplarycznego układu treści
  - zamiast dotychczasowego przekazywania uczniom wiedzy w sposób ciągły, należy operować jej „egzemplarzami tematycznymi”, gdzie każdy taki egzemplarz powinien byc reprezentatywny dla danego tematu.