Nauczyciel i osobliwości jego roli
PRZYMUS I DYSCYPLINA
Przymus:
-
Presja, nacisk wywierany na kogoś, okoliczności zmuszające kogoś do działania wbrew swojej woli; zmuszanie do robienia czegoś – w tym ujęciu przymus jest cechą sytuacji, w jakiej znajduje się jednostka.
-
Stan, w którym jednostka wykonująca dane czynności zachowuje się w określony, narzucony jej sposób, nieraz wbrew swej woli – akcentuje pewne cechy zachowania jednostki, opisuje przymus poprzez obserwowalne skutki.
Główne źródła przymusu w szkole:
-
prawnie usankcjonowany obowiązek szkolny
-
formalny charakter szkolnej organizacji jako instytucji
-
ideacyjność kształcenia
-
prospektywny charakter jego celów i treści programowych
-
funkcja stymulowania rozwoju uczniów
-
nieoficjalny program szkoły
Dyscyplina – oznacza stopień, w jakim uczniowie zachowują się właściwie, są zaangażowani w wykonywanie zadań i nie powodują zakłóceń w pracy.
Można pojmować dyscyplinę nie jako cel, lecz jako środek wiodący do jakiegoś celu. Dyscyplina jako środek może i powinna doprowadzić ucznia do sukcesu. Sukces jest więc dla niego celem, dyscyplina – środkiem.
Utrzymaniu dyscypliny sprzyja:
-
utrzymanie poprawnych relacji nauczyciela z uczniami
-
rzetelna, uporządkowana, racjonalnie zaplanowana praca dydaktyczna
-
czujność nauczyciela w czasie lekcji (np. utrzymywanie wzrokowego kontaktu z uczniami, niewerbalne reagowanie na niewłaściwe zachowanie ucznia)
-
optymalne tempo wydarzeń zachodzących w klasie
-
podzielność uwagi
-
ustalanie jasnych i konsekwentnie respektowanych reguł
-
płynność lekcji